Son günlerde Türkiye'nin tarım ve hayvancılık sektöründe yaşanan çoban krizi, pek çok kişinin dikkatini çekiyor. Özellikle kırsal bölgelerde çiftçiler, hayvanlarını güdecek çoban bulmakta zorluk çekiyor. Bu durumu daha da ilginç kılan ise, işin maddi boyutu: Çobanlık için önerilen maaşın 70 bin lira gibi yüksek bir rakama ulaşması. Peki, bu kadar yüksek bir maaş teklif edilmesine rağmen neden çoban bulmak bu kadar zor hale geldi? İşte bu sorunun yanıtını aramak üzere yola çıktığımızda, pek çok farklı faktör karşımıza çıkıyor.
Öncelikle, çobanlığın zorlukları göz önünde bulundurulmalı. Çobanlık, sabahın erken saatlerinde başlayıp, akşam geç saatlere kadar süren, fiziksel olarak oldukça ağır bir meslek. Hayvanların bakımı ve güdülmesi, aynı zamanda çeşitli iklim koşullarıyla başa çıkmak da gerekiyor. Özellikle yaz aylarında aşırı sıcaklarda, kışın ise soğuk hava şartlarında çalışmak, bu mesleği daha da zor hale getiriyor. Bunun yanında, uzun süre yalnız kalmanın psikolojik etkileri de göz ardı edilemez. Çobanlar, genellikle saatlerce doğada, sadece hayvanlarla baş başa kalıyor. Bu durum, birçok genç insan için cazip bir kariyer seçeneği olmaktan çıkmasına neden oluyor.
Bir diğer önemli nokta ise gençlerin iş gücü piyasasında farklı tercihlerinin olması. Bugünün gençleri, daha az fiziksel zorluk içeren, teknolojik ve sosyal becerilerin ön planda olduğu meslekleri tercih ediyor. Çobanlık gibi geleneksel meslekler, bir tarafa itilmiş durumda. Gelişen teknoloji ile birlikte, tarım ve hayvancılıkta kullanılan modern makineler, gençlerin tarımsal faaliyetlere olan ilgisini arttırmak yerine, bu işleri daha az insan gücüyle gerçekleştirme yönünde bir eğilim doğuruyor. Bu da, çobanlık mesleğinin geleceğini belirsiz kılıyor.
Ayrıca, şehirlere olan göç, kırsal alanlardaki nüfusun azalmasına ve dolayısıyla bu meslekle uğraşacak insan sayısının kısıtlanmasına neden oluyor. Gençler, şehirlerde daha iyi eğitim, kariyer fırsatları ve sosyal hayat arayışı içinde. Bu durum, kırsal kesimde hayvancılık yapan işletmelerin zor durumda kalmasına yol açıyor. 70 bin lira gibi astronomik bir maaş bile, birçok gencin kabul etmeye istekli olduğu bir seçenek olmaktan çıkıyor.
Çobanlık krizinin bir diğer boyutu ise, bu mesleğin itibarı. Çobanlık, uzun yıllar boyunca toplumsal algı açısından pek de prestijli bir meslek olarak görülmedi. Ebeveynler, çocuklarının daha iyi eğitim alarak ofis işi yapmasını tercih ediyor. Bu kültürel faktör, çobanlık mesleğini daha da unatılan bir seçenek haline getiriyor. Yerel halkın, çobanları gözünde küçümsemesi, bu mesleği seçmek isteyenlerin sayısını daha da azaltıyor.
Peki, tüm bu zorlukların üstesinden gelmek için ne yapılabilir? İşverenlerin, çobanlık mesleğinin çekiciliğini artırmak adına bazı adımlar atması gerekiyor. Sadece yüksek maaşlar değil, aynı zamanda çalışma koşullarının iyileştirilmesi, sosyal güvencelerin sağlanması ve çobanlık mesleğine prestij kazandıracak projelerin hayata geçirilmesi önem taşıyor. Örneğin, çobanlar için eğitim programları düzenlenmesi, teknoloji kullanımı konusunda donanımlarının artırılması, mesleğin itibarı açısından önemli bir adım olabilir. Ayrıca, gençleri kırsal alanlarda hayvancılık yapmaya teşvik edecek projelerle, hem yerel ekonomiye katkı sağlamak hem de bri istihdam yaratmak mümkün olabilir.
Tüm bu etkenler, çobanlık krizinin çözümüne yönelik yapılacak çalışmaların önemini vurguluyor. Türkiye'nin tarım ve hayvancılık alanında istikrarını korumak için, bu mesleğe olan ilginin arttırılması şart. Aksi takdirde, yüksek maaşlar bile çözüm olamayacak ve kırsal kesimde hayvancılık yapan işletmeler, ciddi bir tehdit altında kalacak.
Sonuç olarak, çoban krizi sadece bireysel bir sorun değil, aynı zamanda ülkenin tarımsal geleceği için büyük bir tehdit. Yüksek maaşların bile yetersiz kaldığı bu alanda kalıcı çözümler üretilmeli. Aksi halde, kırsal alanlarda hayvancılık sadece bir nostalji olarak kalacak ve ülkemizin tarımsal potansiyeli ciddi bir darbe alacaktır.
